خطر آلودگی هوا برای کودکان/ هوای بچه‌ها را داشته باشید

بسم الله الرحمن الرحیم

خطر آلودگی هوا برای کودکان/ هوای بچه‌ها را داشته باشید

سلامت نیوز: چند سالی است که دیگر پاییز تهران، نارنجی نیست. طیفی رنگی است از خاکستری تا سیاه؛ از هشدار تا اضطرار، از سرفه تا تعطیلی. در پاییز این سال‌های تهران فقط چنارها برگریزان ندارند...

  آدم‌ها هم برگ و بارشان می‌ریزد در این آلودگی که راه نفس را می‌بندد. حالا پاییز تنها بوی ماه مهر ندارد؛ بوی دود دارد و آلاینده. اخبار هواشناسی پر است از ریزگرد و ذرات معلق و هشدار پشت هشدار که از بیرون آمدن کودکان و سالمندان از خانه جلوگیری کنید. اما پاییز است و فصل درس و کتاب و مدرسه و هزار دلیل دیگر برای بیرون رفتن و فرو دادن آلودگی. کودکان ظریف و کوچک با هر نفس قدمی به بیماری نزدیک‌تر می‌شوند. شاید شیوع 34درصدی آسم در کودکان تهرانی و سایر کلانشهرها حاصل همه بی‌توجهی‌های ما باشد به هوایی که دیگر ممد حیات نیست. قضیه زمانی غم‌انگیزتر است که بدانیم میزان آسم در کودکان روستایی
5 درصد و در شهرهای کوچک 10 درصد است. حالا دیگر شایدی در کار نیست. آلودگی هوا راه نفس کودکانمان را می‌بندد و کار به همین‌جا ختم نمی‌شود. تولد نوزادان کم وزن، چاقی کودکان، ابتلا به برونشیت مزمن، انواع سرطان‌ها، اختلال در رشد عصبی و ده‌ها بیماری دیگر که بچه‌ها را هدف قرار می‌دهند، نیز در کمین‌اند.


دکتر علیرضا ناطقیان، فوق‌تخصص بیماری‌های عفونی کودکان، آمارهای نگران‌کننده‌ای از شیوع آلرژی‌ بینی در کودکان تهرانی ارائه می‌دهد و می‌گوید: «نتایج مطالعه‌هایی که سال‌های گذشته در تهران انجام شده نشان می‌دهد40 تا50 درصد از کودکان تهرانی در سنین مدرسه دچار درجاتی از رینیت آلرژیک هستند.» وی با بیان اینکه این آلرژی با عوامل زیادی در ارتباط است، می‌افزاید: «آلودگی هوا یکی از عوامل اثرگذار در ایجاد و تشدید این آلرژی‌ است. آلودگی هوا می‌تواند باعث ایجاد آسم در کودک شود یا آن را تشدید کند و در پی آن عفونت‌های دیگر اتفاق بیفتد. همچنین بهبود سرماخوردگی و عفونت ریه نیز با این آلودگی دچار مشکل خواهد شد.» دکتر ناطقیان با اشاره به اینکه این آلرژی یک چرخه معیوب به‌وجود می‌آورد، خاطرنشان می‌کند: «با ابتلا به این آلرژی، کودک دچار مشکلاتی مانند گرفتگی بینی، تورم لوزه سوم، مشکلات خواب، آمادگی برای ابتلا به انواع عفونت‌های تنفسی و سینوزیت چرکی می‌شود و این چرخه معیوب از آلرژی (رینیت آلرژیك) شروع می‌شود و با یک سرماخوردگی کودک دچار مشکلات طولانی‌مدت خواهدشد. این اتفاق به‌خصوص در کودکانی که مجبورند برای رفتن به مدرسه یا مهدکودک دائم از منزل خارج شوند، بیشتر می‌افتد.»

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم‌پزشکی ایران به تاثیر آلودگی در عفونت ریه اشاره می‌کند و می‌گوید: «16درصد از کودکان تهرانی حساسیت‌های خفیف تا شدید ریوی و آسم خفیف تا شدید دارند که ترکیب سرما و آلودگی هوا تاثیر منفی روی بیماری آنها می‌گذارد چراکه سرما باعث انقباض راه‌های هوایی می‌شود و آلودگی نیز این مشکل را دوچندان می‌کند.»

این فوق‌تخصص بیماری‌های عفونی کودکان تاکید می‌کند: «عفونت، آلرژی و حساسیت ریوی باعث می‌شود بسیاری از خانواده‌ها هنگام آلودگی هوا دچار مشکلات زیادی شوند و کنترل بیماری برایشان بسیار سخت شود.»

دکتر ناطقیان با اشاره به استفاده از دستگاه‌های تصفیه هوا در منازل، بیان می‌کند: «استفاده مناسب از این دستگاه‌ها به شناخت آلودگی و اینکه دقیقا چه اجزایی در آلاینده‌ها باعث آلرژی می‌شوند، بستگی دارد زیرا آلودگی انواع مختلفی دارد و طیفی از گازها و گرد و غبار را دربرمی‌گیرد. دستگاه‌های تصفیه هوا نیز فیلترهای مختلفی دارند و کار همه آنها یکسان نیست.» وی اضافه می‌کند: «معمولا کسانی که آلرژی شدید یا آسم قابل‌توجه دارند، از نظر مواد آلرژی‌زا بررسی می‌شوند و اگر اثبات شود که ذرات غبار، دود و امثال آن باعث بروز مشکل در آنها می‌شوند، می‌توانند از این دستگاه‌ها استفاده کنند.»

این عضو هیات علمی دانشگاه با توصیه به والدین برای پوشاندن سر و صورت بچه‌ها هنگام خروج از منزل در هوای آلوده، خاطرنشان می‌کند: «استفاده از ماسک‌های فیلتردار 95 N که قابل شستشو هستند، برای بچه‌هایی که حساسیت یا آلرژی دارند و همچنین برای جلوگیری از سرماخوردگی می‌تواند کمک‌کننده باشد.»


آلودگی هوا می‌تواند باعث تغییرات كروموزومی شود

دیدن کودکانی که هر لحظه سرفه امانشان را می‌برد و با دستمالی در دست تلاش بی‌حاصلی برای پاک کردن بینی دارند، یکی از مناظر آشنای فصل سرماست، اما آلودگی هوا تعداد کودکان بیمار را هم بیشتر می‌کند و سرفه‌هایشان را طولانی‌تر.

دکتر عباس مومن‌زاده، فوق‌تخصص عفونی اطفال در گفت‌وگو با «سلامت»، افزایش طول سرماخوردگی از یک هفته و 10 روز به 2تا3هفته را جزو اولین و بارزترین عوارض آلودگی هوا می‌داند و با بیان اینکه کودکان در آلودگی دچار آلرژی می‌‌شوند، می‌گوید: «هوای آلوده شهر تهران به میزان نگران‌کننده‌ای باعث افزایش تعداد کودکان مبتلا به آلرژی شده است.»

دکتر مومن‌زاده هشدار نگران‌کننده‌تری هم دارد؛ اینکه تاثیر آلودگی روی کروموزوم‌ها و تغییرات سلولی به‌خصوص در دوران جنینی كه هر پدر و مادری را نگران می‌کند. وی با اشاره به اینکه آلاینده‌های زیادی از گازهای معلق تا مواد شیمیایی مانند سولفورها و سولفات‌ها در هوای آلوده وجود دارد، می‌افزاید: «این مشکلات باعث می‌شود رادیکال‌های آزاد داخل سلول افزایش یابد و اگر این رادیکال‌ها کنترل نشوند، بر کروموزوم‌ها اثر می‌گذارند و باعث افزایش احتمال ابتلا به سرطان، به‌خصوص در کودکان و ناهنجاری‌های جنینی می‌شوند.» این فوق‌تخصص عفونی کودکان استفاده از سبزی‌ها و میوه‌های تازه حاوی ویتامین C را برای مبارزه با این رادیکال‌های اکسیدان، مفید می‌داند و تاکید ‌می‌كند: «هرچه میوه‌ها و سبزی‌ها بیشتر پخته شوند، بیشتر ویتامین‌ها و موادمغذی و به‌خصوص ویتامین C خود را از دست می‌دهند بنابراین توصیه می‌شود کودکان در این روزهای آلوده بیشتر سبزی‌ها و میوه‌های خام بخورند.»

دکتر مومن‌زاده با بیان اینکه آلودگی هوا فقط در یک قسمت از بدن اثرگذار نیست، می‌افزاید: «آلرژی‌ها و سرماخوردگی‌های ناشی از آلودگی، هم افراد مسن و هم کودکان را گرفتار می‌کند و از آنجا که تحمل آنها در برابر این بیماری‌ها کمتر است، مشکلات ناشی از آنها بیشتر در این گروه‌های سنی دیده می‌شود.» دکتر مومن‌زاده ادامه می‌دهد: «در هفته گذشته که آلودگی هوا در تهران افزایش چشمگیری داشت، 90درصد بیماران به علت عفونت‌های تنفسی به مطب من مراجعه کردند و خیلی از آنها هم وضعیت بدی داشتند.» وی با اشاره به افزایش سردرد، فشارخون و آلرژی در هوای آلوده، خاطرنشان می‌کند: «میزان آسم و آلرژی در کودکان بر اثر هوای آلوده‌ای که تنفس می‌کنند، بسیار افزایش‌یافته و باعث ایجاد مشکلات زیادی برای آنها و خانواده‌هایشان شده است.» دکتر مومن‌زاده استفاده از دستگاه‌های تصفیه هوا در منازل را مفید می‌داند و می‌‌گوید: «این سیستم‌ها و دستگاه‌ها اگرچه گرانند اما تا حدی هوا را تصفیه می‌کنند و می‌توان از آنها در منزل استفاده کرد، اما دستگاه بخور کمکی به تصفیه هوا نمی‌کند و فقط با مرطوب کردن هوا، باعث می‌شود تنفس راحت‌تر شود.»


در هوای آلوده، میوه و سبزی‌ تازه بیشتری به کودکان بدهید

دکتر سعید حسینی، متخصص تغذیه درباره رژیم غذایی که در این روزهای آلوده می تواند به شهروندان کمک کند به «سلامت» می گوید: «در آلودگی هوا بحث فلزات سنگین و رادیکال‌های آزاد و مواد اکسیدانی باید مورد توجه قرار گیرد.» وی با بیان اینکه خوراكی‌های حاوی آنتی‌اکسیدان‌ به‌خصوص در روزهای آلوده باید در رژیم غذایی بزرگسالان و کودکان قرار گیرد، می‌گوید: «میوه‌ها و سبزی‌ها حاوی آنتی‌‌اکسیدان هستند و باید در این روزها بیشتر از آنها استفاده کنیم. البته مصرف بیشتر مایعات هم به دفع مواد و فلزات سنگین از بدن کمک می‌کند.» این متخصص تغذیه با اشاره به آلاینده‌های موجود در هوای آلوده، می‌افزاید: «ریزگردها، غبار و گردو خاک مشکلات چندانی برای افراد سالم ایجاد نمی‌کنند اما تاثیرات منفی زیادی بر افراد مبتلا به بیماری‌های ریوی دارند اما وجود فلزات سنگین در هوا که عمدتا در شهرهای صنعتی وجود دارد، بسیار آسیب‌رسان است و افزایش تعداد مبتلایان به سرطان‌ را در پی‌دارد.» وی تاکید می‌کند: «همواره متخصصان تغذیه در مورد مصرف غذاهای چرب هشدار می‌دهند و مردم را ‌از مصرف آنها منع می‌کنند اما در هوای آلوده، این موضوع اهمیت بیشتری می‌یابد زیرا چربی‌ها در کنار اکسیدان‌ها زیانبارتر می‌شوند و برای دفع آنها باید آنتی‌اکسیدان‌های بیشتر مصرف کرد. در این روزها مصرف غذاهای پرچرب به‌خصوص برای کودکان بسیار مضر است و باید میوه‌ها و سبزی‌های بیشتری را به برنامه غذایی آنها وارد کنیم تا کمتر دچار عوارض ناشی از آلودگی هوا شوند.»

منبع : سلامت نیوز