تاثیر روزه بر کاهش تباهی سلول‌های عصبی/ روزه انسان را به آرامش روان می‌رساند

بسم الله الرحمن الرحیم

 

یک روانشناس گفت: نتیجه تحقیقی که در مجله آمریکایی «سوخت و ساز سلولی» منتشر شده است، نشان می‌دهد عدم مصرف غذا یا مصرف کم مواد غذایی طی ۱۶ تا ۳۶ ساعت و یک تا ۳ بار در هفته به مقاومت سلول‌های عصبی در برابر تباهی منجر می‌شود.

 

امیرمحمد شهسوارانی در گفت‌وگو با خبرنگار بهداشت و درمان فارس، با تأکید بر فواید روزه‌داری در کاهش استرس اظهار داشت: یکی از مهمترین روش‌های مدیریت استرس رویکرد مذهبی و دینی است. اسلام در زمینه شناسایی استرس و تأثیر آن بر فرد و همچنین کنترل آن نظریه دارد. از آیات قرآن رفتار پیامبر (ص) و ائمه (ع) در می‌یابیم که فشار روانی می‌تواند با توکل به خدا و خواندن قرآن کاهش پیدا کند.

 

وی افزود: علامه مجلسی از امام رضا (ع) نقل می‌کند که «برای رسیدن به نشاط معنوی و دوری از استرس بعد از واجبات کاری بهتر از خوشحالی برای مومن نزد خدا نیست.»این در حالی است که یکی از علائم استرس احساس تنیدگی است و خوشحالی ایجاد استرس مثبت می‌کند و از تنیدگی می‌کاهد.

 

 

وی ادامه داد: تحقیقات در انگلیس و آمریکا نشان داده است که انس با قرآن به ویژه وقتی به صورت تجوید خوانده می‌شود ایجاد آرامش می‌کند زیرا انوار قرآن کاهنده استرس است.

 

این متخصص حوزه بهداشت روان تصریح کرد: در ماه مبارک رمضان فرد صبر را تمرین می‌کند و با خواندن دعا از استرس خود می‌کاهد.

 

وی با اشاره به تحقیقات علمی تصریح کرد: وقتی معده خالی باشد بخش زیادی از فعالیت‌های استرس‌زا که به میزان زیادی معطوف به دستگاه گوارش است کاهش پیدا می‌کنند و وقتی معده در حالت استراحت است فعالیت‌های تحریکی دستگاه گوارش صورت نمی‌گیرد که این موضوع به کاهش استرس منجر می‌شود.

 

این متخصص حوزه بهداشت روان با تأکید بر روزه چشم، دهان و گوش در ماه مبارک رمضان در کنار روزه مرسوم گفت: صحبت نکردن پشت سر دیگران منجر به کاهش استرس می‌شود. همچنین برخی محر‌ک‌های دیداری و شنیداری تولید فشار روانی می‌کنند که افراد با پرهیز از این محرک‌ها در ماه مبارک رمضان به میزان زیادی بر آرامش خود می‌افزایند.

 

به گفته وی بهتر است افراد به جای اینکه راجع به دیگران صحبت کنند قرآن، نهج‌البلاغه و مفاتیح‌الجنان بخوانند چرا که این کلام افراد خردمند است مثلاً نهج‌البلاغه گفتار فردی است که شعورش از انسان عادی بالاتر است.

 

وی ادامه داد: یکی از فواید ارتباط معنوی با خدا این است که فرد احساس می‌کند قدرتی وجود دارد که هوای او را دارد و این مهمترین عامل در کاهش استرس است. مردم باید گزینه‌هایی را یاد بگیرند تا به تعادل آنها کمک کند و این زمانی است که منابع مقابله با استرس را داشته باشند. مهمترین این منابع اطمینان از حمایت خداوند است.

 

شهسوارانی گفت: خداوند در سوره مبارکه بقره آیه  ۱۱۲ می‌فرماید کسی که در برابر خدای متعال تسلیم محض و نیکوکار است پاداش او نزد پروردگارش خواهد بود و اینگونه افراد نه ترسی دارند و نه غمگین و اندوهناک خواهند بود. این نشان می‌دهد که توکل و اطاعت از دستورات الهی به آرامش فرد و نشاط او منجر خواهد شد.

 

وی افزود: همچنین شرع مقدس اسلام به اعمال پسندیده‌ای مانند کمک به دیگران به ویژه در ماه مبارک رمضان اشاره می‌کند. تحقیقات علمی نشان می‌دهد که کمک به دیگران سرمایه اجتماعی را افزایش می‌دهد و به کاهش استرس فرد کمک‌کننده و کمک‌گیرنده منجر می‌شود. فقر عامل بزرگ استرس است به همین دلیل اسلام بر کمک به دیگران و صدقه تاکید کرده است.

 

این روانشناس گفت: وقتی فرد روزه می‌گیرد چون از نظر روانی خود را ملزم به رعایت مواردی می‌کند در درجه اول دچار تنش کوچکی می‌شود که مانند آرام‌سازی عضلانی است. در آرام‌سازی عضلانی فرد با انقباض اعضای بدن و سپس رها‌سازی آن از تنش دور می‌شود. روزه نیز به تدریج به فرد توانایی کنترل استرس‌ها را خواهد داد. مکانیزم اثر به این صورت است که ابتدا فرد با تنش کوچکی مواجه می‌شود و پس از اینکه توانست جلوی خوردن، آشامیدن، غیبت کردن خود را بگیرد به تدریج یاد می‌گیرد تا علائم جسمانی و افکار خود را کنترل کند.

 

مهمترین فاکتور روزه کنترل امیال و تکانه‌ها است و وقتی بتوانیم خود را کنترل کنیم می‌توانیم پیش‌بینی کنیم که چه اتفاقی خواهد افتاد.

 

وی افزود: بحث آموزش وجدان و خود‌کنترلی در بچه‌ها را از غذا خوردن آغاز می‌کنیم و از فرزندانمان می‌خواهیم پیش از شروع غذا «بسم‌الله» بگویند.

 

این متخصص حوزه بهداشت روان با اشاره به روزه «کله‌ گنجشکی» و تاثیر آن بر کودکان گفت: روزه کله‌گنجشکی تمرین وجدان دار شدن بچه‌ها است. باید‌ها و نباید‌های اسلام ساده است که می‌تواند در مسیر زندگی به فرد کمک کند.

 

وی ادامه داد: نتیجه تحقیقی در فوریه 2014 در مجله آمریکایی «سوخت و ساز سلولی» منتشر شده است که نشان می‌دهد عدم مصرف غذا یا مصرف کم مواد غذایی طی 16 تا 36 ساعت و یک تا 3 بار در هفته منجر به مقاومت سلول‌های عصبی در برابر تباهی می‌شود.

 

وی افزود: روزه به کاهش ابتلا به آلزایمر، پارکینسون و سکته مغزی منجر می‌شود بنابراین روزه گرفتن به صورت بالقوه توان به تأخیر انداختن پیری را دارد.

 

وی خاطرنشان کرد: روزه به مثابه آنتی اکسیدان استرس عمل می‌کند. مهمترین عامل پیری استرس است و برای اینکه جلوی پیری را بگیریم باید از آنتی‌اکسیدان‌ها استفاده کنیم.